«Σε ένα κόσμο που το οπτικό σύστημα των παιδιών καλείται να σηκώσει βάρη, νωρίς και πάνω από τις δυνάμεις του, πρέπει να το ελέγχουμε σε τακτά χρονικά διαστήματα, να το φροντίζουμε και να το προστατεύουμε. Οι παιδοοφθαλμολογικοί έλεγχοι πρέπει να ξεκινούν από μαιευτήριο και να επαναλαμβάνονται στο πρώτο, τρίτο, πέμπτο και έβδομο έτος της ζωής του παιδιού» δήλωσε ο κ. Κοζέης
Την 1η διαδικτυακή εκδήλωση χαιρέτισαν, ο Δήμαρχος Κορδελιού Ευόσμου κ. Κλεάνθης Μανδαλιανός, ο οποίος περιέγραψε το άγχος, τον φόβο και τις πρωτοφανείς αλλαγές στον τρόπο ζωής που επέφερε παγκοσμίως στην καθημερινότητα των ανθρώπων η πανδημία του κορονοιού, η Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Προστασίας-Δημόσιας Υγείας- ΚΕΠ κ. Φωτεινή Πεσματζόγλου Δεβετζή αναφέρθηκε στην άμεση ανταπόκριση της Αντιδημαρχίας στην κοινωνική ανάγκη της οργάνωσης των ενημερωτικών κύκλων προκειμένου να απαντηθούν τα δίκαια και εύλογα ερωτήματα που προβληματίζουν τους γονείς και ο Αντιδημαρχος Οικονομικών – Πρόεδρος της ΔΗ.Κ.Ε.Κ-Ε κ. Κώστας Αμανατιάδης παρουσίασε μια νοσταλγική σύγκριση των ριζικών αλλαγών που υπάρχουν σήμερα στην ανάπτυξη των παιδιών με το παρελθόν, εστιάζοντας στην καταιγιστική εξέλιξη και στην εισχώρηση της τεχνολογίας στη ζωή όλων μας.
Χαιρετισμό απέστειλαν ο Μητροπολίτης Νεαπόλεως Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβας,ο Υφυπουργός Εσωτερικών ( Μακεδονίας Θράκης) κ. Σταύρος Καλαφάτης, ο Αντιπεριφερειάρχης Υγείας κ. Χρήστος Μήττας, οι Βουλευτές Θεσσαλονίκης κ. Αννα Ευθυμίου, Στράτος Σιμόπουλος, Σάββας Αναστασιάδης και ο Πρόεδρος Αγροδιατροφικής Σύμπραξης Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας , π, Υπουργός κ. Κώστας Κιλτίδης.
Με μια απλή, σαφή και απολύτως κατανοητή ιατρική ομιλία ο Δρ Νίκος Κοζέης, μίλησε για την «ΠΑΙΔΙΚΗ ΟΡΑΣΗ και την ΤΗΛΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ » απευθυνόμενος στους γονείς , στους εκπαιδευτικούς και σε όλους όσους έχουν ρόλο και λόγο στην ανάπτυξη και την εκπαίδευση των παιδιών.
Μέσα από την προβολή διαφανειών, την ομαδοποίηση ερωτήσεων του κοινού, την κατηγοριοποίηση των θεματικών ενδιαφέροντος, την παρουσίαση στατιστικών μετρήσεων αλλά και καθημερινών παραδειγμάτων, απάντησε σε 56 ερωτήματα γονέων, έλυσε απορίες και έδωσε επωφελής, εφαρμόσιμες και εύκολες πρακτικές συμβουλές προς όλους τους χρήστες των ηλεκτρικών οθονών- με πρώτα τα παιδιά, κάνοντας κατανοητή και εκτενή αναφορά στον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται η όραση στα παιδιά.
Προς ενημέρωση των δημοτών μας και όχι μόνο παραθέτουμε τρία σημεία της ομιλίας του κ. Κοζέη.
Όραση & σχολικές δυσκολίες
Πολλοί γονείς και εκπαιδευτικοί αναρωτιούνται εάν τα παιδιά που δυσκολεύονται στην ανάγνωση, που δεν προφέρουν σωστά λέξεις, κάνουν ορθογραφικά λάθη, παραβλέπουν λέξεις, πηδούν σειρές του κειμένου, αντιστρέφουν γράμματα, έχουν κακό γραφικό χαρακτήρα, έχουν κάποιο οφθαλμολογικό πρόβλημα.
Εφόσον η όραση εμπλέκεται στο μηχανισμό ανάγνωσης, παιδιά με πρόβλημα όρασης εκ προοιμίου δυσκολεύονται στην ανάγνωση. Το ίδιο συμβαίνει και με τα παιδιά με προβλήματα ακοής, νόησης, αντιληπτικές διαταραχές, διάσπαση προσοχής. Ωστόσο, υπάρχουν και παιδιά χωρίς καμιά εμφανή ιατρική ή κοινωνική αιτία. Είναι τα παιδιά με δυσλεξία.
Είναι σημαντικό να διακρίνουμε την αιτία που κρύβεται πίσω από τη δυσκολία ανάγνωσης, διότι ο τρόπος αντιμετώπισής της διαφέρει σε κάθε περίπτωση. Εάν η αιτία είναι ιατρικής φύσης, η ιατρική παρέμβαση πρωτίστως και η εκπαιδευτική στη συνέχεια θα βελτιώσει τη δυσκολία. Στη περίπτωση της δυσλεξίας όμως, η βελτίωση θα αναζητηθεί μόνο σε ειδικές εκπαιδευτικές πρακτικές.
Στο ‘Παιδοοφθαλμολογικό Ελλάδος' έχουμε αναπτύξει μια μέθοδο ολιστικής εκτίμησης των παιδιών με δυσκολίες στο διάβασμα, γράψιμο κ.ά.,
Η εκτίμηση είναι μη παρεμβατική, διαρκή μόνο 30-40 λεπτά, είναι ευχάριστη και απευθύνεται σε παιδιά που έχουν ολοκληρώσει τη Δευτέρα δημοτικού και παρουσιάζουν σχολικές δυσκολίες.
Ξεκινά με μια ολοκληρωμένη παιδοοφθαλμολογική εξέταση, συμπεριλαμβάνοντας εκτιμήσεις και όλων των οπτικών δεξιοτήτων που εμπλέκονται στο μηχανισμό της ανάγνωσης.
Ακολουθεί ένας αδρός ακοολογικός έλεγχος και τέλος, μια καταγραφή της στρατηγικής των ματιών κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης ενός κειμένου, μετη βοήθεια ενός καινοτόμου ειδικού λογισμικού (Radar), το οποίο, την ώρα της ανάγνωσης, καταγράφει εάν το παιδί παραλείπει λέξεις, εάν πηδάει σειρές, εάν ΄΄κολλάει'' σε συγκεκριμένες λέξεις και σε ποιες κ.ά.
Ακολουθώντας την παραπάνω πρακτική, η επιστημονική μας ομάδα αναγνωρίζει τα αίτια της δυσκολίας και προχωρά στα επόμενα βήματα. Σε περιπτώσεις που απαιτείται ειδική εκπαιδευτική παρέμβαση, τα αποτελέσματα των εκτιμήσεών μας καθοδηγούν και ενισχύουν το έργο των ειδικών παιδαγωγών και ειδικών θεραπευτών.
Η πρώιμη αναγνώριση της δυσαναγνωσίας και η έγκαιρη έναρξη κατάλληλης εκπαίδευσης οδηγεί σε βελτιώσεις σε ποσοστό 75-90%. Κάθε καθυστέρηση μειώνει τα ποσοστά αποτελεσματικότητας.
Οθόνες – τηλε-εκπαίδευση
Σήμερα τα παιδιά μαθαίνουν να χρησιμοποιούν μια ηλεκτρονική συσκευή πριν ακόμη περπατήσουν ή μιλήσουν. Οι ηλεκτρονικές συσκευές εισβάλλουν νωρίς και ανεξέλεγκτα στη ζωή τους και την αλλάζουν. Τα κάνουν λιγότερο κινητικά, περιορίζουν το ελεύθερο παιχνίδι τους, τα κάνουν εσωστρεφή, νευρικά, ενώ καταπονούν ένα ανώριμο ακόμη οπτικό σύστημα.
Άν και οι γονείς ανησυχούν, κάθε σπίτι κατακλύζεται από ηλεκτρονικές συσκευές με τις οποίες το παιδί μπορεί να έρθει εύκολα σε επαφή και να εθιστεί στη χρήση τους.
Μελέτες αναφέρουν ότι παιδιά που εκτίθενται καθημερινά σε οθόνες ηλεκτρονικών συσκευών για περισσότερο από 2 ώρες συνεχόμενα, εμφανίζουν συγκεκριμένα συμπτώματα (οφθαλμολογικό σύνδρομο λόγω χρήσης οθονών), όπως κούραση και έντονες ενοχλήσεις στα μάτια, θόλωση της όρασης, διπλή όραση, δυσκολία συγκέντρωσης, πόνους στον αυχένα, δάκρυσμα κ.ά. Όλα αυτά προκαλούνται από υπέρμετρη χρήση, κακή ρύθμιση της φωτεινότητας των οθονών, κακή στάση σώματος, αδιόρθωτα οφθαλμολογικά προβλήματα, μπλε ακτινοβολία κ.ά.
Πέρα από τις οφθαλμολογικές εκδηλώσεις, η υπέρμετρη χρήση των οθονών, οδηγεί σε πρώιμη παχυσαρκία, διάσπαση προσοχής, διαταραχές του ύπνου, νευρικότητα και διαταραχές συμπεριφοράς και εθισμό.
Γενικές συμβουλές
για τη χρήση των οθονών στην παιδική και εφηβική ηλικία:
Παιδιά < 3 ετών καμία επαφή (μόνο περιορισμένη έκθεση στην τηλεόραση)
Παιδιά 3-6 ετών σταδιακή αύξηση του χρόνου χρήσης 1-2 ώρες (με διαλείμματα) κύρια το ΣΚ
Αύξηση του χρόνου παιχνιδιού σε εξωτερικούς χώρους
Απόσταση από την οθόνη 40 – 60 εκ από το μάτια
Ύψος οθόνης λίγο κάτω από το επίπεδο των ματιών
Όσο πιο μεγάλη οθόνη, τόσο πιο ξεκούραστη
Φωτεινότητα οθόνης ίδια με το φωτισμό του χώρου
Συχνή ενυδάτωση των ματιών
Καλή θέση σώματος
Ειδικά γυαλιά με φίλτρα για μπλε ακτινοβολία
Κάθε 30' οπτικό διάλειμμα 3'
Όχι χρήση οθόνης πριν τον ύπνο
Ο εγκλεισμός των παιδιών στο σπίτι και η τηλε-εκπαίδευση αύξησε εκθετικά το χρόνο χρήσης οθονών σε καθημερινή βάση. Το οπτικό σύστημα των παιδιών και των εφήβων είναι ανώριμο να αντέξει μια ψηφιακή εισβολή τέτοιας έντασης. Η "νομιμοποίηση" της πολύωρης χρήσης του διαδικτύου από πολύ τρυφερές ηλικίες, έχει αυξήσει κάθετα όλα τα παραπάνω συμπτώματα, από τις προσχολικές ηλικίες ακόμη.
Μέχρι να βγούμε από αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση
που ζούμε, ο κ. Κοζέης προτείνει:
– Η δια ζώσης τηλε-εκπαίδευση στα προσχολικά παιδιά να περιοριστεί στο ελάχιστο (όχι πάνω από μια ώρα), ενώ στα σχολικά παιδιά θα πρέπει να περιοριστεί στα απολύτως απαραίτητα μαθήματα.
– Η χρήση οθονών για ψυχαγωγικούς λόγους να επιτρέπεται μόνο στη διάρκεια του σαββατοκύριακου, για λίγο και με πολλά διαλείμματα.
– Να αποφεύγεται η τηλε-εκπαίδευση μέσω κινητού τηλεφώνου. Οι μεγαλύτερες οθόνες ξεκουράζουν τα μάτια.
– Κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων, τα παιδιά πρέπει να σηκώνονται από την καρέκλα και να κινούνται μέσα στο σπίτι, να κοιτάζουν έξω από το παράθυρο, με σκοπό να αλλάζουν τον εστιασμό τους.
– Κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων πρέπει να ενυδατώνουν τα μάτια τους με ειδικά τεχνητά δάκρυα.
Τέλος, για οποιοδήποτε σύμπτωμα που επιμένει, να ζητείται άμεσα η γνώμη ενός ειδικού παιδοοφθαλμιάτρου.
Οι επαναληπτικοί παιδοοφθαλμολογικοί έλεγχοι είναι επιβεβλημένοι, επειδή όπως τα παιδιά αναπτύσσονται γρήγορα σωματικά – νοητικά – ψυχικά, το ίδιο γρήγορα αναπτύσσεται και η όρασή τους.